Wprowadzenie

Instytut Rozwoju Zrównoważonego w Koszalinie, w okresie marzec-grudzień 2020r., realizował projekt, współfinansowany ze środków Rządowego Programu na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych na lata 2014-2020, pt. „Senior-Lider”. Uczestnicy projektu, mieszkańcy Koszalina w wieku ponad 60 lat, przeprowadzili badania ankietowe, a następnie sporządzili niniejszy raport, identyfikujący zjawiska przyjazne i nieprzyjazne seniorom w mieście, a tym samym wskazanie kierunków rozwoju Koszalina.

W dalszej części raportu przedstawione są wyniki sześciu spacerów badawczych oraz badań ankietowych, które angażowały wielu koszalińskich seniorów, w tym uczestników projektu.

Wyniki badań ankietowych

Celem ankiety była ocena funkcjonowania przestrzeni miejskiej Koszalina pod kątem potrzeb osób starszych. Badanie przeprowadzone było w dniach 19 – 30 września 2020 roku. Wzięło w nich udział 311 osób (próba losowa, niereprezentatywna), mieszkańców Koszalina w wieku przeważnie powyżej 65 lat, w tym 218 kobiet i 93 mężczyzn.
Pytanie nr 1: Czy Pani/Panu, jako seniorowi, dobrze mieszka się w Koszalinie?
Większość respondentów chwali sobie życie w Koszalinie. Tylko 11 odpowiedzi negatywnych i ani jednej zdecydowanie negatywnej. Ogólna ocena miasta widzianego oczyma seniorów jest dobra.

Pytanie nr 2: Jak Pani/Pan ocenia stan opieki zdrowotnej dla seniorów w mieście Koszalin?
Brak odpowiedzi zdecydowanie pozytywnych, a przeważają opinie negatywne. Koszalińscy seniorzy nie są zadowoleni z lokalnej służby zdrowia (tylko 1/6 odpowiedzi pozytywnych).

Pytanie nr 3: Jak Pani/Pan ocenia ofertę kulturalną kierowaną do seniorów w mieście?
W przypadku tego pytania uderza brak skrajnych odpowiedzi – bardzo dobrej i bardzo złej. Zdecydowana większość respondentów pozytywnie ocenia koszalińską ofertę kulturalną skierowaną do seniorów.

Pytanie nr 4: Jak Pani/Pan ocenia stan podwórzy, chodników, zieleni i małej architektury (skwery, ławki, place zabaw) znajdujących się na terenie Koszalina?
W rozkładzie odpowiedzi na to pytanie uderza brak oceny bardzo dobrej i przewaga ocen neutralnych i negatywnych. Koszalińscy seniorzy albo nie mają zdania na temat małej architektury miejskiej, albo źle oceniają jej stan.

Pytanie nr 5: Jak Pani/Pan ocenia dostępność toalet w mieście?
Negatywnie i zdecydowanie negatywnie to najczęściej udzielane odpowiedzi na to pytanie, co świadczy wyraźnie o deficycie publicznych toalet dostępnych dla starszych mieszkańców.

Pytanie nr 6: Jak Pani/Pan ocenia funkcjonowanie transportu publicznego w Koszalinie?
Sądząc po ilości pozytywnych odpowiedzi, koszalińscy seniorzy, na ogół dobrze oceniają stan transportu publicznego w mieście. Trzeba, wszakże, odnotować również oceny złe i bardzo złe, co oznacza, że jest jeszcze co poprawiać.

Pytanie nr 7: Jak Pani/Pan ocenia stan bezpieczeństwa (w tym bezpieczeństwa ruchu drogowego) na terenie miasta?
Trzeba przyznać, że koszalińscy seniorzy, w większości czują się bezpiecznie w swoim mieście. Oceny neutralne i negatywne świadczą jednak o wciąż niezaspokojonych potrzebach w tym zakresie.

Metryczka

Liczba respondentów: 311

Komentarze do pytań 1-7 i odpowiedzi na pytania 8-11

Poniżej przedstawiamy wypowiedzi respondentów badania ankietowego, wyrażone jako komentarze do pytań nr 1-7 oraz odpowiedzi na pytania otwarte nr 8-11. Prezentujemy najbardziej typowe, najczęściej powtarzające się opinie, bez zmian redakcyjnych (pisownia oryginalna).

1.  Czy Pani/Panu jako seniorowi, dobrze mieszka się w Koszalinie?

Miasto bardzo zbiedniało wskutek degradacji do siedziby powiatu / Zbyt małe miasto i dlaczego jest skorumpowane? / Są plusy takie jak bliskie odległości, bliskość morza, duży park w centrum. Bardzo nie podoba mi się wykładanie chodników i alejek w parku niewygodnym, „kanciastym” brukiem. Drogie śmieci dla seniorów / Nie mam poczucia bezpieczeństwa / Nie mam porównania, jak się żyje seniorom w innych miastach / Dobra infrastruktura / Koszalin to miasto średniej wielkości. Praktycznie wszędzie można dojść pieszo lub autobusem. Nie ma korków / Jest zainteresowanie seniorami i dbałość o prawa / Koszalin jest miastem przyjaznym dla seniorów, w mieście jest wiele możliwości aktywnego spędzania czasu przez osoby starsze. Miasto bezpieczne / Miasto zielone, przyjazne dla ludzi starszych i młodzieży / Mieszkam długo – kwestia przyzwyczajenia / Miasto spokojne, dużo zieleni. Wciąż tworzone są nowe, ulepszone szlaki komunikacyjne, ronda w celu uniknięcia korków / Posiadam własnościowy dom. Odległości do pokonania w Koszalinie nie są odległe i w zasadzie w miarę skomunikowane / Cisza, spokój, brak zanieczyszczeń powietrza przez przemysł / Mam małą emeryturę, a za gaz płacę od metra, za śmieci płacę też od metra, czynsz za mieszkanie wzrósł, drożyzna w sklepach. Karta seniora nie spełnia oczekiwań / Małe zagrożenie smogiem / Piękne, zielone miasto / Kino, teatr, Filharmonia, imprezy dla seniorów, blisko morza, baseny, parki, UTW / Mieszkam w pięknym regionie, na osiedlu jest dużo zieleni, plac zabaw dla dzieci, blisko „Orlik” ogólnie dostępne i siłownia zewnętrzna / Miasto czyste, zadbane, nie za duże, co ułatwia poruszanie się po nim / Czuję się tu bezpiecznie, krótki czas przemieszczania się w mieście / Jakoś się żyje / Małe miasto powiatowe, w miarę spokojne / Kiedyś się żyło lepiej, miasto zaniedbane, dziurawe jezdnie i chodniki, władze miasta nie dbają o seniorów, zniszczona rehabilitacja, obciążenie osób samotnych (głównie seniorzy) bardzo wysokimi opłatami za śmieci / Za wysokie podatki od nieruchomości.

2. Jakie zmiany uważa Pani/Pan za konieczne, aby poprawić stan opieki zdrowotnej dla seniorów w Koszalinie?

Więcej lekarzy specjalistów / Dostępność do rehabilitacji bardzo bardzo odległa, do okulisty, również ortopedów. Skandaliczny brak endokrynologa w dużym mieście / Osoby starsze otoczyć rzeczywistą opieką i pomocą (tragedia na SOR) / Długie kolejki do specjalistów! Zwiększyć ilość lekarzy lub finansowo doposażyć tych, co są / Opieka zdrowotna całodobowa niewystarczalna / Większe zainteresowanie służby medycznej starszymi (często samotnymi) seniorami / Duże kolejki do specjalistów, brak endokrynologa, długo czeka się na rehabilitację / Szybciej dostawać się do lekarzy specjalistów i na badania / Zwiększenie liczby lekarzy geriatrów, oddziałów szpitalnych dla ludzi starszych / Zmniejszyć długość kolejek do specjalistów / Przepisów nie zmienimy, częściowo uzależnione jest to od przychodni oraz lekarzy i służby zdrowia do ludzi starszych. Brak geriatrów (specjalizacja) / Długie oczekiwanie do lekarzy specjalistów / Zmniejszenie kolejek do specjalistów. Większy dostęp do rehabilitacji z NFZ (Obowiązkowych). Możliwych badań stanu zdrowia (corocznych), w zależności od wieku, np. 65-70 lat, co pozwoliłoby na wcześniejsze reagowanie na zagrożenia / Więcej lekarzy specjalistów, w tym geriatrów, skrócenie kolejek / To nie jest moje zadanie, to jest zadanie Ministerstwa Zdrowia, a że z opieką zdrowotną jest źle, to każdy o tym wie / Zwiększyć ilość lekarzy w szpitalu wojewódzkim o specjalności: ortopeda / Krótsze kolejki do specjalistów / Konieczność zatrudnienia geriatrów, możliwość rejestrowania się do lekarza rodzinnego z wyprzedzeniem, a nie w danym dniu (jak jest w MSWiA) / Długie oczekiwanie na specjalistów / Krótsze terminy oczekiwań do lekarzy specjalistów / Tak zreformować opiekę specjalistyczną, aby od skierowania do lekarza nie czekać kilka miesięcy / Trudny dostęp do specjalistów służby zdrowia i rzadkie połączenia autobusowe / Większe zarobki dla lekarzy, aby nie musieli pracować w kilku przychodniach, tylko dłużej w jednej i zatrudnienie więcej specjalistów / Długie kolejki do lekarzy specjalistów i rehabilitacji / Długi czas oczekiwania do lekarza specjalisty, brak specjalistów np. endokrynologa / Długie kolejki do lekarzy specjalistów oraz coraz słabsza opieka, brak endokrynologa, rehabilitacja prawie niedostępna.

3. Jakiego rodzaju oferty kulturalne uważa Pani/Pan za interesujące?

Imprezy pod ratuszem / Karnet na DKF – tańszy od normalnego tylko o 1 zł, a ostatnio był w tej samej cenie. Oczywiście jest dobra oferta. Filharmonia również. Potrzebne dodatkowe pomysły i oferty dla seniorów / Filharmonia – DKF – koncerty kameralne – festiwal organowy / Spotkania z ciekawymi ludźmi w Bibliotece Publicznej / Hanza Jazz Festiwal / Młodzi i Film, Spotkania z folklorem, Dobry repertuar kina/Koncerty Filharmonii, Kamerynki (latem), spotkania – Festiwal Kultur, Jarmark Bożonarodzeniowy/Teatr, wystawy występy muzyczne i rozrywkowe / DKF, festiwale filmowe, „Integracja”, „Młodzi i film” teatr, Kamerynki / Teatr, imprezy masowe / Każdy może wybrać coś dla siebie w zależności od zainteresowań / Dużo jest różnorodnych ofert kulturalnych, z których seniorzy mogą korzystać / Spotkań na tematy zdrowotne, prawne, występy grup muzycznych odpowiednich dla wieku seniorów, kabaretu chociażby lokalnego. Szerszej oferty CK105 i biblioteki, gdyż te obiekty posiadają odpowiednie sale do organizacji masowych imprez / Kino, teatr, filharmonia. CK105, Kawałek Podłogi, Prywatka, Variete Muza / Brak specjalnej oferty dla seniorów, ofertę kulturalną zapewniam sobie sama na miarę moich możliwości finansowych / Brak klubu seniora na każdym osiedlu / Kluby dla seniorów / Kina, teatr, Filharmonia, Kluby Osiedlowe, Domek Kata, imprezy muzyczne k. ratusza / Seniorzy mogą korzystać z ofert kulturalnych ogólnodostępnych / Lekkie, wesołe, które odrywają od dnia codzienności (np. „Klimakterium”), jednak takie występy są zbyt drogie dla emerytów / występy, spotkania z ciekawymi ludźmi / wyróżnia się CK105, ale za drogie bilety na koncerty / Bardzo szeroka oferta CK105 dla różnych grup wiekowych, dostępne ceny, ale także Filharmonia i Teatr, Biblioteka Publiczna.

4. Jakich zmian Pani/Pan oczekuje, żeby poprawić stan przestrzeni publicznej Koszalina?

Poprawa nawierzchni chodników i poprawa oświetlenia / Naprawa zniszczonych ławek, brak ławek, w pierwszej części promenady prowadzącej na Górę Chełmską, regularne usuwanie śmieci z koszy i walających się w różnych miejscach / Mało ławek, mało koszy na śmieci, place zabaw ubożuchne / Więcej zaangażowania miasta na terenach „zapomnianych” / Wszystkie obiekty należące do miasta są zaniedbane / Przede wszystkim poprawić stan chodników (dziurawe i krzywe płytki chodnikowe – często rozjechane przez parkujące samochody) / Mobilizacja obywateli do dbałości i konkursy ich stanu / Zadbanie o stan skwerów itp., monitorowanie / Naprawa chodników na osiedlach mieszkaniowych / Małą architekturę, podwórka, należy oceniać indywidualnie, uzależnione jest od okresu zabudowy, dzielnicy oraz zarządców i wspólnot, jak o to dbają. Pod względem rozwiązania urbanistycznego podoba mi się osiedle „Północ”. Chodniki w Koszalinie są w bardzo złym stanie. Na większości ulic do przełożenia. Kłopotliwe do chodzenia dla seniorów / Parki, skwery o większych powierzchniach są zadbane, mniejsze natomiast – zaśmiecone, brudne, ławki zdemolowane, nawierzchnia / niektórych chodników zniszczona / Zwiększenie ilości ławek przy chodnikach, ustawienie toalet przenośnych w parkach i na trasach spacerowych / Tam gdzie mieszkam, ul. Partyzantów – remont starych ulic i chodników / Różnie to bywa. Najbardziej mnie martwi architektura budynków nie pasująca do architektury Koszalina: obrzydliwy plac z „klockiem” przy Ratuszu / Zakazu wyprowadzania psów na trawniki i do parku / Mało ławek, ubogie place zabaw / Wyremontować dziury w chodnikach, uzupełnienie ławek w parkach i koszy na śmieci, dostosowanie lepsze dla osób poruszających się na wózkach inwalidzkich / Dużo chodników jest dziurawych, na Przylesiu koło bloków mało ławek / Na moim osiedlu jest elegancko, zdarza się (rzadko), że przepełnione są pojedyncze pojemniki na odpady. Na innych osiedlach nie mam orientacji / Część chodników fatalna, zieleń bardzo zadbana i oceniam bardzo pozytywnie / Naprawa nawierzchni chodników, ławki na skwerach pod drzewami, place zabaw bez odwiedzin czworonogów / Więcej troski o chodniki i zieleń miejską / Trochę zaczęto robić, ale jeszcze dużo, dużo pozostało do zrobienia / Poprawa jakości chodników i większej dbałości o zieleń, nie tylko w centrum.

5. Jak poprawić, Pani/Pana zdaniem dostępność toalet w placówkach użyteczności publicznej (np. urzędy, przychodnie lekarskie, biblioteki) w Koszalinie?

Udostępnić i zadbać o czystość / Udostępnić dla wszystkich mieszkańców / Przeznaczyć trochę funduszy na ten cel, żeby te placówki nie traktowały nas jak intruzów / Zwiększenie liczby toalet na terenie miasta / Toalety wolnostojące budować z wejściem z poz. Terenu. Tak – przychodnie, urzędy, w tym banki, w sklepach sieciowych i dużych, więcej toalet wolnostojących / Toalet miejskich brakuje / Podczas pracy urzędów OK / Przecież brak praktycznie miejskich toalet, trzeba je wybudować / Zwiększyć ilość / Większa dostępność w urzędach / Jest OK., ale przydałyby się toalety publiczne w centrum / Brak toalet publicznych / Zbyt mało toalet bezpłatnych, w parku winno być bezpłatnie / Toaleta przy parku jest czynna do godz. 18.00. A potem co? / Powszechna dostępność + banki / Mało toalet ogólnodostępnych za opłatą (5 zł), korzysta się z restauracji / bez uwag, nie korzystam / Staram się nie korzystać, mało toalet oprócz BOXu, konieczność korzystania z restauracji i to nie jest mile widziane / Miasto mogłoby refundować restauracjom korzystanie z toalet przez mieszkańców na podstawie Karty Seniora.

6. Jakich zmian Pani/Pan oczekuje, żeby poprawić funkcjonowanie transportu publicznego na terenie miasta?

Autobusy nie powinny jeździć wszystkie o tych samych godzinach – np. linia 2, 14, 10,11 jeżdżą kilka kilometrów tą samą trasą / Częstotliwość jazdy autobusów (jadą „stadami”). Rozkłady jazdy podświetlić, żeby były czytelne / Uważam, że jest dobrze / Transport jest dobry / Chociaż poprawić rozkład jazdy, aby autobusy nie jeździły stadami w tym samym kierunku (np. 14, 11) / Nie wymaga zmian / Rozkład jazdy np. linii 1 do Mielna należałoby wydłużyć do końca września / Mało połączeń autobusowych do szpitala (przy ul. Chałubińskiego) / Wszystkie autobusy powinny być dostosowane do wejścia i wyjścia osób starszych i niepełnosprawnych, w tym na wózkach / Zmiana rozkładu jazdy, dostosowana do potrzeb ludzi, a nie MZK./Rozkład jazdy źle ułożony / Bezpieczeństwa pieszych, postawienie znaku STOP przed przejściami dla pieszych na wszystkich skrzyżowaniach, gdzie nie ma świateł / Wszystkie autobusy jeżdżą o jednej godzinie, a później długo, długo nic / Zrobić coś, aby rozkłady jazdy nie były zrywane z przystanków, a jeżeli jakiś autobus już nie kursuje, np. 1, to zdjąć rozkład jazdy /W porównaniu do wielkich miast negatywnie szczególnie na odcinkach peryferyjnych / Lepsze dostosowanie czasu na przesiadki, więcej dobrej woli kierowców na przystankach (podjazd i obniżka zejścia) / Brak połączenia Rokosowo – Szpital, brak skomunikowania się autobusów ze sobą oraz z pociągami dalekobieżnymi / Poprawił się tabor autobusowy / Rzadko korzystam, brak połączeń Rokosowa ze szpitalem, a także słabe połączenia z osiedlem Północ / Wprowadzić możliwość zapłaty za przejazd kartą lub komórką.

7. Jakich zmian Pani/Pan oczekuje, żeby poprawić stan bezpieczeństwa (w tym bezpieczeństwa ruchu drogowego) na terenie miasta?

Zdyscyplinowanie kierowców / Wieczorami więcej patroli na ulicach, gdzie kierowcy robią sobie wyścigi, np. wylotówka na Gdańsk / Częstsze remonty / Częstsze patrole policji w mieście / Naprawa chodników, przebudowa dróg / Zwiększenie na ulicach i ścieżkach rowerowych patroli policyjnych / Nie przemyślane trasy rowerowe przy chodnikach dla pieszych (szerokość, skrzyżowania z chodnikami) / Remont starych chodników i ulic. Wydłużenie zielonego światła dla przejścia osób starszych i niepełnosprawnych / Rowerzyści jeżdżą po chodnikach jak chcą, hulajnogi szaleją też, nawet na chodnikach jest niebezpiecznie. Jedynie co można zrobić to karać / Patrole straży miejskiej / Naprawienie chodników / Większe kary dla kierowców / Wszystkie pasy ruchu powinny mieć to samo światło, bo widzę np. zielone na drugim pasie, a na moim jest czerwone, czego nie zauważyłam. Aby wszyscy kierowcy zatrzymywali się, gdy przechodzień stoi przed pasami / Kamery na skrzyżowaniach ulic ze światłami, parkingi przenieść na peryferia z dobrą komunikacją / Tu tylko uwaga do kierowców: nie spieszcie się na światłach! / Brak minutników na głównych skrzyżowaniach / Brak dużego podziemnego parkingu w centrum / Przejście aktywne dla pieszych, sekundniki na skrzyżowaniach, lepiej doświetlone przejścia dla pieszych / Doświetlić ulice, więcej patroli wieczorami, łapać wariatów za kółkiem i na motorach.

8. Jakie miejsce w Koszalinie jest dla Pani/Pana najważniejsze?

Organy sprawiedliwości / Moje osiedle Przylesie, Rekreacyjne na Górze Chełmskiej / Lubię Chełmską Górę / Rynek Staromiejski / Góra Chełmska – spacery po lesie / Nie ma moim zdaniem jednego najważniejszego miejsca w Koszalinie / Osiedle na którym mieszkam i oczywiście własne mieszkanie / CK105, BTD im. Słowackiego / Teatr, Atrium / Nie mam wybranego / Myślę, że miasto Koszalin zasługuje na wyróżnienie spośród innych miast woj. Zachodniopomorskiego. Znajduje się w pobliżu Bałtyku. Dużo tu zieleni, czyste powietrze. Młodzi ludzie przybywają tutaj żeby odbyć studia w Politechnice / Osiedle, na którym mieszkam / Tam, gdzie mieszkam / Góra Chełmska / Osiedle Lechitów / Osiedle Przylesie / Moje osiedle, park / Miejsce i okolica gdzie mieszkam / Osiedle Na Skarpie / Osiedle, na którym mieszkam / Park im. Książąt Pomorskich / Centrum / Dla rozrywki – teatr. Dla zdrowia – Góra Chełmska i Park. Dla bezpieczeństwa – szpital / Mój własny dom i ogród / zdecydowanie mój własny dom / mój własny dom, Centrum Kultury CK105, Filharmonia, park.

9. Gdzie jest Pani/Pana zdaniem centrum Koszalina?

Rynek staromiejski / W Atrium – o ironio! – bo środek miasta zupełnie bez pomysłu / Rynek Staromiejski, który bardzo stracił wizualnie po remoncie / Ubolewam, że Koszalin nie posiada centrum / Centra handlowe / Chyba Rynek – chociaż jest beznadziejny! / Przy ratuszu / Oczywiście dzielnica, osiedle / Atrium Koszalin, teatr i okolice / Tradycyjnie – okolice Urzędu Miejskiego i Katedry / Moim zdaniem centrum Koszalina to Rynek Staromiejski z Ratuszem, uroczym wodotryskiem, chmarą gołębi, pobliskim Centrum Kultury 105, Filharmonią, Teatrem im. J. Słowackiego, Biblioteką Główną przy pl. Polonii, zabytkową Katedrą p.w. NMP, Domkiem Kata i wkrótce nowym Amfiteatrem / Ratusz i okolica / Katedra i plac przy Ratuszu / Nie ma takiego miejsca. Władze Koszalina nieudolnie dbają o Koszalin, cały czas są jakieś wpadki i sprawy w sądzie. Nie liczą się z opinią mieszkańców / Park, Filharmonia, CK, Biblioteka wojewódzka / Ul. Zwycięstwa, 1 Maja., Ratusz / W Forum i Emce / Na placu k. Ratusza / Rynek Staromiejski / Przy Ratuszu / Rynek Staromiejski / Rynek Staromiejski i okoliczne ulice / Rynek Staromiejski i Ratusz, zbyt słabo wyeksponowany, a „Box” psuje przestrzeń i rzadko co tu się dzieje / Centrum Handlowe Forum / Rynek Staromiejski / W centrach handlowych Forum i Emce, centrum Koszalina jest opustoszałe / Ulice leżące w historycznym centrum miasta są nieprzyjazne zarówno dla pieszych jak i zmotoryzowanych, dlatego są wyludnione.

10. Co musiałoby ulec zmianie na terenie Koszalina, żeby miasto było dostosowane do potrzeb seniorów?

Duża liczba seniorów potrzebuje, niestety, dobrych lekarzy, a takich u nas brak. Więc moja propozycja: zatrudnić więcej lekarzy / Więcej podjazdów, wind dla niepełnosprawnych / Więcej ławek do odpoczynku, tańsze kawiarenki, żeby było stać emeryta na spotkania przy kawie, herbacie (10 zł) / Jakość chodnika / Zwiększyć ilość ławeczek przy trasach spacerowych i na osiedlach / Na skrzyżowaniach ulic światło zielone szybko gaśnie, seniorzy nie zawsze zdążą przejść na drugą stronę ulicy, gdyż pojawia się kolor czerwony / Zorganizowanie możliwości integracji poprzez wydzielenie pomieszczenia, gdzie seniorzy mogliby się spotykać, wyjść na kawę czy herbatę, wziąć udział w ciekawym spotkaniu z zaproszonym gościem, a nawet potańczyć przy muzyce z lat młodości / Słuchanie opinii seniorów na cyklicznych spotkaniach z włodarzami miasta / Rzeczywista zniżka na różne imprezy oraz zakupy i usługi, zniżki opłat za śmieci, Klub Seniora, który by się ubiegał o interesy seniorów / Poprawa chodników / Wydłużyć czas zielonego światła na przejściach dla pieszych / Poza istniejącymi 1 – 2 Kluby całodzienne na spotkania seniorów. Otwarte spotkania z władzami Koszalina / Poprawić dostępność do lekarzy specjalistów / Dobrze zorganizowane kluby dla seniorów, integrujące mieszkańców osiedli / Zagospodarowanie terenu przy Piastowskiej jako deptak (bez przejazdów samochodów), z kawą, ciachem i gazetą / większa dbałość o puste place (Manhattan), plac po dawnej odlewni (Powstańców Wielkopolskich) / Włączenie się władz miasta w polepszenie opieki zdrowotnej seniorów / zapewnić dostęp do rehabilitacji, skomunikować Rokosowo ze szpitalem i Aquaparkiem.

11. Inne opinie i propozycje.

Mile by były widziane zajęcia komputerowe bezpłatne dla seniorów / Wprowadzić podatek od posiadania psów i tym sposobem pozyskać środki na utrzymanie czystości miasta / Powołać klub seniora w Koszalinie / Proponuję, żeby osoby odpowiedzialne za stan bezpieczeństwa ruchu na terenie miasta przesiedli się choć na 1 dzień do wózków inwalidzkich i próbowali się poruszać nimi na terenie ulic, parków i innych miejsc, w tym ul. Partyzantów / Klub dla seniorów / W Koszalinie powinien być Klub Seniora do ciągłej użyteczności przez Seniorów / Większe zniżki dla seniorów na bilety do kin, teatrów itd. Np. w kinie zwykły bilet 17,00 a dla seniora -15,00 zł / Częstsze koncerty w Filharmonii – słabe wykorzystanie obiektu / Aby poprawić sytuację seniorów musimy wszyscy o to zadbać, zaczynając od dziadka po wnuka. Nie tylko jak jest święto „Babci i dziadka”, albo akcja Chrońmy Ziemię czy Bieg po Zdrowie / Rozszerzyć możliwości Karty Seniora, więcej imprez masowych darmowych lub za niewielką odpłatnością / Rozszerzenie oferty Koszalińskiej Karty Seniora / Nie obciążać emerytów, rencistów i innych osób samotnych kosztami wywozu śmieci takimi jak rodziny wieloosobowe (od m2) / Stworzyć klub dla seniorów, ogólnodostępny dla wszystkich seniorów / Konsultować z seniorami decyzje o zagospodarowaniu miasta.